Szukaj
Bon towarowy PeKaO
Stosowany w okresie PRL środek płatniczy będący substytutem walut wymienialnych ważnym wyłącznie w wydzielonej sieci placówek handlowych (tzw. „sprzedaży towarów eksportu wewnętrznego”).Służył przede wszystkim jako narzędzie ułatwiające przejmowanie przez państwo deficytowych w okresie PRL walut wymienialnych, a także stymulował obrót w państwowym systemie eksportu wewnętrznego. Emitowany przez Bank Polska Kasa Opieki SA i wydawany jako namiastka walut osobom, które otrzymywały przekazy pieniężne z krajów tzw. II obszaru płatniczego (USA i Europa Zachodnia). Obywatelom polskim pracującym na rzecz polskich firm za granicą, bądź otrzymującym przelewy z zagranicy (wypłaty, spadki, darowizny, renty, emerytury itp.) w miejsce należnych im walut wymienialnych (prawdziwych dolarów, franków czy funtów) wydawano ich ekwiwalent w bonach.
W pierwszym okresie (lata pięćdziesiąte i sześćdziesiąte) zakazany był, i z początku restrykcyjnie karany, wszelki obrót dewizami, a (od stycznia roku 1960) waluty, które ludzie przetrzymali sprzed wojny, albo które przywieźli wracając z Zachodu – skupował państwowy bank wydając specjalne bony zamiast dolarów. Od lat 70. (okres rządów Gierka) na obowiązujący zakaz handlu walutami patrzono nieco łagodniej. W 1971 oficjalnie zalegalizowano handel samymi bonami.
Bony te służyły wyłącznie do zakupów w sklepach banku Pekao (później przekształconych w sklepy Przedsiębiorstwa Eksportu Wewnętrznego PEWEX). Drugą siecią sklepów była Baltona, przeznaczona dla marynarzy i rybaków, emitująca nieco inną wersję bonów dolarowych. W obu tych sieciach można było za walutę bądź za bony kupić najbardziej poszukiwane, zarówno importowane towary, jaki i krajowe. W sieci PEWEX sprzedawane były np. samochody, w normalnej sprzedaży dostępne jedynie na przydział lub po długim okresie oczekiwania. Zgodnie jednak z nazwą – eksport wewnętrzny – był to również sposób sprzedawania za waluty wymienialne towarów produkcji krajowej – np. w końcowym okresie PRL, kiedy większość towarów spożywczych można było kupić jedynie na kartki, posiadacze walut wymienialnych lub bonów dolarowych mogli towary, które były reglamentowane, kupić w sklepach PEWEX lub Baltony. Dotyczyło to wielu artykułów, od papierosów, poprzez alkohole, herbatę, kawę, proszki do prania, olej, aż po sprzęt RTV i samochody. Nawet mieszkania kupowane były za dolary lub bony. Dolar i bon dolarowy stał się bowiem wówczas drugą walutą PRL, gdyż szybko postępująca inflacja złotego utrudniała normalne rozliczenia.
W latach sześćdziesiątych bony (i dolary na czarnym rynku) kupić można było za 70–80 zł, a w siedemdziesiątych – za 100–150 zł, na początku stanu wojennego – za ok. 400 zł, tuż przed Okrągłym Stołem – za 7000–7500 zł, wreszcie w 1989 Leszek Balcerowicz ustanowił kurs 1 dolar – 9500 zł (wszystkie ceny sprzed denominacji, tzn. kurs Balcerowicza to równowartość dzisiejszych 0,95 zł). Handel walutami stał się legalny, a polska waluta wymienialna – bony dolarowe straciły rację bytu, a wkrótce po nich sklepy PEWEX-u i Baltony.
Przeciętna pensja w czasach PRL-u przeliczona według kursu czarnorynkowego wynosiła od 15 do 40 dolarów.
W końcówce lat 70. i w następnej dekadzie powszechne były gazetowe anonse typu „bony kupię” albo „bony sprzedam” często umieszczane przez handlarzy walutą. Ogłoszenia „z powodu wyjazdu bony kupię” – teoretycznie zupełnie bez sensu, bo poza PRL bony były bezwartościowe – eufemistycznie sygnalizowały gotowość kupna dewiz.
Bony były emitowane w następujących nominałach: 1 cent, 2 centy, 5 centów, 10 centów, 20 centów, 50 centów, 1 dolar, 2 dolary, 5 dolarów, 10 dolarów, 20 dolarów, 50 dolarów i 100 dolarów. Pierwsza emisja bonów nastąpiła 1 stycznia 1960 roku, kolejna w roku 1969 i ostatnia w roku 1979. Bony przed wydaniem (wprowadzeniem do obiegu) były dodatkowo na stronie rewersowej stemplowane przez kasę miejscowo właściwego banku (nawet wielokrotnie – np. trzech stempli różnych kas bankowych). Wyjątkiem jest ostatnia emisja bonów, kiedy w okresie schyłkowym zrezygnowano z ich ostemplowywania (można spotkać bony zarówno stemplowane, jak i nie).
Bon Jovi - "Wanted Dead Or Alive"
W latach 80 melodyjny hard-rock był najlepiej sprzedająca się muzyką w USA. Szaleństwo perfumowanego rocka trafiło również do Polski. Kto był najpopularniejszy Cinderella, Posion, Motley Crue, Kiss bez masek czy...?
Dynastia (oryg. Dynasty)
Jedna z najpopularniejszych, najsłynniejszych wysokobudżetowych oper mydlanych w historii telewizji amerykańskiej i swoim gatunku. Serial emitowany był w USA przez telewizję ABC od 13 stycznia 1981 do 11 maja 1989, a w Polsce - przez TVP1 od 2 lipca 1990 do 19 grudnia 1993 (co tydzień, bez przerw między seriami, stąd ponad dwukrotnie krótszy okres emisji całego serialu w Polsce niż w Stanach Zjednoczonych).
Ulica Sezamkowa
Amerykański telewizyjny program edukacyjny dla dzieci, który zyskał dużą popularność w USA oraz wielu innych krajach świata, stanowiąc wzór dla późniejszych programów tego typu. Jest dobrym przykładem wykorzystania edukacji rozrywkowej w procesie edukacji społecznej, w tym wypadku edukacji najmłodszych.
Cechą charakterystyczną programu jest udział muppetów opracowanych przez znanego lalkarza amerykańskiego Jima Hensona.
"Drużyna A" (ang. The A-Team)
Amerykański serial sensacyjno-komediowy, adresowany jednocześnie do młodego i dorosłego odbiorcy, emitowany pierwotnie w USA w latach 1983-1987. Wyprodukowano łącznie 98 około 46 minutowych odcinków, w pięciu seriach. W 2010 roku powstała kinowa wersja serialu - pod tym samym tytułem.
Pamiętacie "Załogę G"?
W polskiej telewizji serial był emitowany w latach 70. i 80. dwudziestego wieku. Zakupiono wersję amerykańską. Pierwotnie tytuł serialu brzmiał zgodnie z wersją z USA - "Wojna planet". Jednak w wyniku pacyfistycznej polityki stacji TV, w wersji polskojęzycznej zmieniony został na Załoga G, co miało podkreślać jego kolektywny charakter.
Jimi Hendrix jakiego nie znacie - galeria
Jimi Hendrix, właściwie James Marshall Hendrix (ur. 27 listopada 1942 w Seattle w stanie Waszyngton w USA, zm. 18 września 1970 w Londynie w Anglii) Amerykański gitarzysta, wokalista, kompozytor, autor tekstów. Jest powszechnie uważany za najwybitniejszego i najbardziej wpływowego gitarzystę rockowego w historii.
1 2 3 > ostatnia ›
« poprzednia 1 2 3 następna »